Ze względu na łatwą dostępność oraz niską cenę materiałów, pokrycia dachowe ze strzechy kilkadziesiąt lat temu były bardzo popularne. Jako że budulec ten należał do łatwopalnych, przestano stosować tego typu rozwiązania na konstrukcjach budynków. Należałoby jednak nadmienić, że z biegiem czasu dachy z trzciny, w nieco ulepszonej wersji wracają do łask. Uważane są za ponadczasowe, gustowne i luksusowe rozwiązanie do wykończenia nimi domów, altan itd. Oprócz estetycznego wyglądu mają wiele zalet. Zaliczyć możemy do tego trwałość – sięgającą nawet 80 lat. Dzięki odpowiedniemu zabezpieczeniu są równie wytrzymałe, co popularna dachówka, prezentując się jednocześnie oryginalnie. Kolejnym aspektem jest funkcjonalność, ponieważ pokrycia dachowe z trzciny wyróżniają się wysoką termoizolacyjnością. Ich cechą charakterystyczną jest również dobra akustyczność (tłumią hałas), a nade wszystko rozwiązanie to należy do ekologicznych. Warto także wspomnieć o oszczędności, którą generuje brak systemów rynnowych. Nie montuje się ich ze względu na charakterystykę strzechy, która nasiąka na głębokość 2-3 cm.
Do jakich konstrukcji można założyć pokrycie dachowe z trzciny?
Trzcina pospolita, wykorzystywana do pokryć dachowych musi spełniać określone normy. Tylko jednoroczna odpowiada kryteriom. Powinna być prosta oraz odpowiedniej grubości – preferowane są te od 4 do 8 mm. Trwała trawa, pozyskiwana jest z podmokłych terenów m.in. bagnisk. Cechuje się niezwykłą plastycznością i podatnością na modelowanie. Pozwala to na realizację skomplikowanych projektów, a samo układanie trzciny na dachu w określony sposób daje ogromne możliwości konstrukcyjne. Warto jednak pamiętać, że to nie rozwiązanie dla wszystkich. Budując dom od podstaw, należy już na pierwszych etapach uwzględnić właściwy kąt nachylenia połaci, od którego zależy ewentualna szansa montażu strzechy. Zaleca się do tego spadek pod kątem 45-50 stopni. Nie może być jednak mniejszy niż 40 stopni w zwykłych konstrukcjach budynków i 28o na lukarnach – elementach architektonicznych, które doświetlają poddasze (znajdują się na lub w dachu). Im większe pochylenie, tym dach trwalszy i odporniejszy m.in. na wiatr. Nie można też zapominać, że trzcina zalicza się do ciężkich surowców, w związku z czym, budowa konstrukcji musi być przygotowana na obciążenie rzędu 40-70 kg na m2. Zależy to od grubości pokrycia oraz suchości (po opadach ciężar się zwiększa). Niezbędne do utrzymania strzechy będą obszerne przekroje krokwi w małym rozstawie. Szkielet poszycia dachowego musi spełniać standardy narzucone przez Polskie Normy projektowania, a także szacowania konstrukcji.
Zalety dachu z trzciny
Ponadczasowy i oryginalny wygląd to tylko jedna z zalet, która zachęca do zastosowania tego materiału w formie pokrycia dachowego. Okazuje się, że oprócz względów estetycznych dach z trzciny jest trwały. Dzięki składnikom woskowym i krzemionce zawartej w budulcu jego żywotność nie odbiega znacząco od tej, jaką charakteryzuje się blachodachówka. Twardość ścianek trzciny gwarantuje odporność na warunki atmosferyczne oraz stanowi swego rodzaju naturalną ochronę przeciwogniową. Materiał ten ma też dobre właściwości termoizolacyjne, dzięki czemu utrzymanie ciepła zimą wewnątrz jest łatwiejsze, natomiast latem można liczyć na nieprzenikanie gorąca i pożądany chłód. Warto również wspomnieć o walorach prozdrowotnych i ekologicznych, które niosą ze sobą te pokrycia dachowe. Trzcina wpisuje się w panujące trendy, będąc w 100% surowcem naturalnym. Ubita forma, a także odpowiednio ułożona trawa hamuje rozprzestrzenianie się ognia. Nie należy jednak zapominać o konserwacji i dodatkowym zabezpieczeniu przeciwpożarowym. Impregnację wykonuje się preparatami specjalnie przeznaczonymi do trzcinowych wykończeń obiektów. Dzięki temu ma wysoki próg ognioodporności.
O czym jeszcze warto wiedzieć?
Obecnie inwestorzy najczęściej decydują się na montaż strzechy grubości 30 cm. Znajdują się również zwolennicy grubszych partii koszowych dachu, sięgających około 35-40 cm. Pokrycie dachowe trzciną montowane jest na łatach (część konstrukcji dachu), które przez kontrłaty oraz folię paroizolacyjną mocowane są do krokwi. Można wyróżnić kilka technik krycia wykończeń budynków. Największą popularność zyskało jednak układanie wiązane. Polega ono na przymocowywaniu snopków prętami następnie przytwierdzanymi do łat nierdzewnym drutem. W zależności od rodzaju budynków (zabytki, domy jednorodzinne), regionu i indywidualnych preferencji klienta fachowcy stosują inne sposoby przytwierdzenia go do łaty, przebijając się przez połacie trzciny – zmechanizowany bądź nie. Odpowiednia konstrukcja oraz właściwe montowanie strzechy do pozostałych komponentów szkieletu przeciwdziała butwieniu, a także skraplaniu się pary wodnej.